بریتانیا شامل چهار کشور بزرگ اسکاتلند، انگلستان، ولز و ایرلند شمالی است با مرکزیت لندن در انگلستان. ادبیات بریتانیا یی شامل کلیه مجموعه آثار تولید شده به زبان انگلیسی است. البته تولیدات ادبی به زبان انگلیسی تنها منحصر به این چهار کشور نیست، بلکه تولیدات ادبی کشورهایی که تحت استعمار بریتانیا بودند هم شامل میشود. بنابراین هر اثری که به زبان انگلیسی تهیه و منتشر شود زیرمجموعه ادبیات بریتانیا یا ادبیات انگلیسی قرار میگیرد.
در ادامه با برخی از نویسندگان ادبیات بریتانیا آشنا شوید.
با ما همراه باشید 😊
بستر ادبیات بریتانیا یا ادبیات انگلیسی بستریست که نویسندگان موفقی در تمام موضوعات ادبیات رشد کردند. در تمامی سبکها، نویسندگان ادبیات بریتانیا از سرامدان آن عرصه هستند. نام ادبیات انگلیسی بلاشک گره خورده با نام ویلیام شکسپیر بزرگ که در قیاس با تمام نویسندگان انگلیس زبان همواره از برجستهترین نویسندگان ادبیات جهان محسوب میشود. آگاتا کریستی، جنایی نویس برتر، شارلوت برونته، از نویسندگان تاثیرگذار، رولینگ از نویسندگان تخیلی نویس معاصر و ... . این نویسندگان در تمام جهان زبانزد هستند و از اساتید ادبیات محسوب میشوند.
ویلیام شکسپیر در انگلستان متولد شد و از بزرگترین نمایشنامه نویسان و نویسندگان ادبیات انگلیسی محسوب میشود. او در هیجده سالگی ازدواج کرد و سه فرزند داشت. در طول عمر کوتاه خود (51 سالگی) آثار ارزشمندی به یادگار گذاشت. اطلاعات زیادی از زندگی شخصی وی در دسترس نیست. بنابراین گمانه زنیهایی درباره گرایش جنسی و گرایشهای مذهبی او زدهاند که هیچ کدام به طور قطع قابل اثبات یا رد نیستند.
شکسپیر شاهکارهای خود را در دهه سی از عمر خود نوشت. شاهکارهای ادبی نظیر : هملت، اتلو، شاه لیر، مکبث و رومئو و ژولیت. آثار او متعلق به سبک کلاسیسیم (برای آشنایی با انواع مکاتب ادبی کلیک کنید.) در تاریخ هنر است. او نام آثار خود را از تاریخ روم باستان انتخاب میکند و در انواع نمایشهای تاریخی، تراژدی و کمدی قلم میزده است. او با ترکیب تاریخ و هوش و تخیل بیهمتای خو شاهکارهایی خلق کرد که نام پدر نمایشنامه انگلستان را از آن خود کرد و همچنین بر ادبیات سایر ملل همواره تاثیر گذار بوده است.
اگر از زنان قدرتمند نام ببریم در عرصه ادبیات حتما نام جین آستن یک از آنان است. آستن از سردمداران ادبیات بریتانیا است که در سطح جهان از شهرت و محبوبیت خاصی برخوردار است. در قرن هفدهم و هجدهم رسم بر این نبوده که داستانها به نام زنان به چاپ برسد. اما سبک و قلم جین آستن در اواخر عمر کوتاه خود (41 سال) معلوم بود و آشکارا رمانها به نام خودش ثبت شد. او برخلاف شخصیتهای رمانهایش هرگز ازدواج کرد.
جین آستن بسیار باهوش بود و نوشتههای رومانتیک هم نسلان خود را به سخره میگرفت. او روحیات و اخلاقیات شخصیتهای جامعه را خوب میشناخت و میتوانست با قلم منحصربفرد خود چنان همذاتپنداری ایجاد کند که صدها سال پس از خودش همچنان داستانهایش زنده و پویا و دلنشین بماند. با خواندن رمانهایی مانند عقل و احساس یا غرور و تعصب عمیقا میتوانیم احساسات شخصیتها را حس کنیم و به زعم خودمان به قضاوت بنشینیم.
از روی کتابهای جین آستن نویسنده مشهور و بی نظیر ادبیات انگلیسی بسیار فیلم و سریالهایی ساخته شده است.
خواندن کتابهای آستن از نویسندگان ادبیات بریتانیا را از دست ندهید.
مخاطب امروز چارلز دیکنز را از طریق سریال الیور تویست میشناسند!
دیکنز دوران کودکی بسیار سختی را پشت سر گذاشت و بخشهای عمده ماجراهای رمانهایش برگرفته از زندگی شخصی خودش است. وقتی که دوزاده سال سن داشت به خاطر بدهکاری پدرش همراه خانواده زندانی شدند اما زود او آزاد شد که در کارخانهای کار کند و بدهی پدر را تسویه کند. بعدها او در فعالیتهای اجتماعی مانند مبارزه با کار کودکان در معادن فعال شد. در جوانی عاشق دختری شد که به دلیل پایین بودن طبقهی اجتماعی و اقتصادیاش به وصال دل نرسید. همین موجبات سرخوردگی و تحقیر او را فراهم کرد. و بسیاری دیگر از ناکامیها و سختیهای متفاوتی که کشید. ولی او با هوشمندی تمام توانست داستانهایی را خلق کند که هم الهام بسیاری از کارگردانان سینما شد که به سببش جوایز متعددی بردند و هم هنوز که هنوز است همچنان خواندن و شنیدن رمانهایش دلچسب و لذت بخش است.
جالب است بدانید که نویسنده شهیر ادبیات بریتانیا علاقهای به نوشتن نداشت. او به بازیگری علاقه داشت اما با از دست اولین فرصت بازیگری دیگر سراغش نرفت و به عنوان خبرنگار محلی مشغول به کار شد. از آن پس نوشتن کار اصلی او شد. و شاهکارهایی بینظیری از خود بجای گذاشت.
شارلوت برونته(۱۸۱۶ – ۱۸۵۵)، امیلی برونته (۱۸۱۸ – ۱۸۴۸) و آن برونته(۱۸۲۰ – ۱۸۴۹)
خواهران برونته در واقع پنج خواهر بودند که دونفر آنان در کودکی از دنیا رفتند. برادر آنان نیز هنرمند بود. نقاش و شاعر.
سه خواهران برونته، شارلوت، امیلی و آن در سنهای بسیار کم، به ترتیب 38 ، 30 و 29 سالگی به دلیل بیماریهای سل و تیفوس از دنیا رفتند. در طول عمر کوتاه خود میراث ارزشمندی از خود بجا گذاشتند و رمانهایشان سالها جزو پرفروشهای کتاب ادبیات بریتانیا محسوب میشد. این نویسندگان ادبیات انگلیسی ابتدا با نامهای متسعار کتاب شعری منتشر کردند که توفیق چندانی نیافت. اما در نوشتن رمان بسیار موفق و مشهور شدند. کتاب جین ایر توسط شارلوت و بلندی های بادگیر توسط امیلی از شهرت جهانی برخوردار هستند.
سِر آرتور ایگناتیوس کانن دویل پزشک اسکاتلندی است که دستی به قلم هم داشته و با خلق شخصیت شرلک هولمز او تبدیل به یکی از نویسندگان مطرح داستانهای جنایی، معمایی ادبیات انگلیسی شد.
آرتور در خانوادهای پریشان احوال به دنیا آمد و با حمایت مالی عمویش توانست به مدرسه برود. او تحصیل در پزشکی را شروع کرد و به اتمام رساند. تجربیات گوناگون او در این رشته از او نویسندهای ظریف و نکته بین ساخت. او تحت عنوان پزشک کشتی به افریقا سفر کرد. به همراه دوستش مطب پزشکی تاسیس کرد. چشم پزشکی آموخت و مدتی هم طبابت چشم پزشکی انجام داد. کانن دویل به عنوان پزشک چندان موفقیتی کسب نکرد.
او در میان تمام این دوران مینوشت و داستان های کوتاه شرک هولمز را در مجلات به چاپ میرساند. او شخصیت شرلک هولمز را از روی شخصیت یکی از استادان جراحش خلق کرده بود. در داستان آخر، شرلک هولمز در ماجرایی از بین میرود، آنجا بود که توجه ناشران به او جلب شد و خواهان زنده شدن شرلک هولمز شدند. پس از آن داستان های او مورد پسند مخاطبان و منتقدین قرار گرفت. نهایتا ماجراهای شرلک هولمز با پنجاه و شش داستان کوتاه و چهار رمان به اتمام رسید.
آرتور کانن دویل بسیار داستانهای کوتاه و هفت رمان تاریخی در کارنامه خود دارد که منتقدین این رمان ها را از بهترین آثار آرتور کانن دویل میدانند.
آدلاین ویرجینیا وولف در لندن به دنیا آمد. کودکی بسیار تلخ و تکان دهندهای داشت. در سیزده سالگی مادرش و در فاصلهی کمی خواهر ناتنیاش را از دست داد. در سن بیست و دو سالگی پدرش درگذشت و در سی و پنج سالگی برادر و عمه اش را از دست داد. سپس بسیاری از دوستان خود را در جنگهای جهانی اول و دوم از دست داد. پس از هر فقدان او ضربهای سنگین میخورد و دچار جنون میشد. وولف دارای روحیهای بسیار شکننده و حساس بود و تاب آوردن برایش بسیار مشکل تا اینکه نهایتا در رودخانهای با جیبهای پر از سنگ خود را غرق کرد.
او با ثروتی که از مرگ خانوادهاش به دست آورده بود میتوانست محافل ادبی و هنری برگزار کند و همچنین به همراه همسرش انتشارات هوکارث را تاسیس کرد که کتابهای جوانان گمنام را به چاپ میرسانید.
ویرجینیا وولف منتقد و نویسندهی ادبیات بریتانیا دارای روح و روانی حساس، قلمی ظریف و زبانی نکته بین بود. او در آثارش بسیار از تبعیضات جنسیتی زمانه خودش مثل ممنوع بودن تحصیل برای زنان را مطرح میکند و در مقالاتی آن را به نقد میکشد. با این حال او از برجستهترین زنان فعال و از موفقترین نویسندگان ادبیات انگلیسی زمانهی خود بود و آثاری که خلق کرد تا به امروز همچنان مثال زدنی هستند.
ملکه جنایت لقبیست که به آگاتا کریستی از نخبگان ادبیات بریتانیا نسبت دادهاند. آگاتا کریستی بعد از ویلیام شکسپیر پرفروشترین نویسنده در تمام دوران است. کتابهای او را به بیش از صد زبان زنده دنیا خواندهاند. بیشتر داستانهای او تبدیل به فیلم و سریال و تئاتر شده است که همین امر هم در روند فروش و شهرت این نویسنده ادبیات انگلیسی تاثیرگذار بوده است.
کارگاه پوآرو و خانم مارپل از طریق سریالی که ساختهاند و از شبکههای تلویزیونی ایران پخش شد را به خوبی میشناسید. این سریال را بر اساس رمان آگاتا کریستی ساختند. او داستانهای عاشقانه هم نوشته است اما بیشترین شهرت و موفقیتش برای نوشتن بیش از شصت رمان جناییست. آگاتا زنی بسیار باهوش است که در طرحریزی و نقشهکشیهای معمایی و در تعلیق نگه داشتن مخاطب و نهایتا غافلگیری مخاطب شگردی عجیب دارد.
آگاتا کریستی زندگی پرماجراجویی داشت. او اطلاعات پزشکی و آگاهی از سموم را که در داستان هایش بسیار استفاده میکند را از دورانی یادگرفته که در جنگ جهانی اول در داروخانه کار میکرد. و اطلاعات تاریخی را از ازدواج دومش با یک باستان شناس دارد که با او به کاووشهای باستانی میرفت. او جزو اولین نویسندگانی است که تحت عناوین مختلفی مثل بهترین رمان نویس سال، بهترین نویسنده جنایی و تاثیرگذارترین نویسنده و ... جوایز متعددی را از آن خود کرد.
جان رونالد روئل تالکین را حتما با هابیت و ارباب حلقه ها میشناسید. این کتابها توسط پنج مترجم به فارسی ترجمه شده است. تالکین بدون شک یکی از موفقترین نویسندههای سبک تخیلی ادبیات بریتانیا محسوب میشود.
جی آر.آر. تالکین زبانشناس، شاعر و نویسنده ادبیات انگلیسی است که به نقل از خودش، انگیزه نوشتن داستانهای تخیلی به این خاطر بوده است که در آن زبانهای ساخته خودش به رود. او پانزده زبان ساخته است. به این گونه زبانهای اختراع شده، زبانهای علمی میگویند.
تالکین میگوید که هابیت را هنگامی که برگههای امتحانی دانشجوها را تصحیح میکرده، آغاز کرده است. اینگونه که برگهای سفید میبیند و روی آن مینویسد: در سوراخی داخل زمین یک هابیت زندگی میکند." به این ترتیب طی دوسال داستان تخیلی هابیت تکمیل شد. هابیت دست به دست چرخید تا اینکه در میان هم کودکان و هم بزرگسالان محبوبیت ویژهای پیدا کرد و جزو پروفروشهای جهان شد. این کتاب به بیش از بیست و پنج زبان زنده دنیا ترجمه شده است.
اریک آرتور بلر مشهور به جورج اورول با دو کتاب سمبولیسم خود؛ قلعه حیوانات و 1984 ، به عنوان نویسندهی موفق ادبیات بریتانیا به شهرت جهانی رسید. این کتابها مورد اقتباس بسیاری از کارگردانان سینما و تئاتر شد. او روزنامه نگار، شاعر و منتقد ادبی هم بود. اورول به عنوان یکی از بهترینهای مستندنگار فرهنگ و ادب انگلستان شناخته شد.
اریک بلر در هندوستان تحت استعمار انگلستان به دنیا آمد. در کودکی به همراه مادر و خواهرانش به انگلستان رفتند و همانجا ساکن شدند. او کودکی پر جنب و جوش و روحیهای سرشار از ذوق هنری و ادبی داشت. او در جوانی به خدمت پلیس در یکی از شهرهای متعمره انگلستان درآمد. اما همیشه برای گریز از یکنواختی و کرختی کار و جامعه و فرهنگ طبقاتی آنجا به کتابفروشی پناه می برد تا دمی آرامش بگیرد. او بارها کار به عنوان کارگری در رستوران و هتلهای پاریس و لندن را برعهده میگرفت تا فقر را تجربه کند. بعدها همین تجربیات دست مایه نوشتههای او شدند.
جورج اورول تمام آثار خود را براساس تجربیات خود مینوشت، اما با زبانی تمثیلی و عمیق و قابل فهم همگان. درونمایه قلعه حیوانات کنترل بر افکار مردم است. درواقع نقدی است به سیستمهای حکومتهای دیکتاتوری.
از نکات جالب زندگی او میتوان به علاقه شدید او به چای و سیگار نام برد که حتی مقالهای دربارهی چای نوشیدن هم نوشته است. با اینکه از مشکلات ریوی رنج میبرد ولی هرگز دست از سیگار کشیدن برنداشت.
جوآن رولینگ نویسنده مجموعه داستانهای تخلیی هری پاتر است که برنده جوایز متعدد بین المللی هم شده است. رولینگ یکی دیگر از نویسندگان موفق داستانهای تخیلی ادبیات بریتانیا محسوب میشود. هری پاتر در تقسیم بندیهای کتاب، زیر مجموعه کتاب های کودک و نوجوان نوشته میشود اما این داستان محبوب بسیاری از بزرگسالان نیز هست. سری فیلمهایی هم که از روی داستان ساختهاند که به فروش بیشتر کتاب و شهرت رولینگ یاری رسانده است.
جوآن زندگی پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشت. او ناکامیهای بسیاری در زندگی داشت. ازدواج ناموفق، جدایی و سرپرستی دختر بچهای کوچک، فقر و به دنبال آن افسردگی، از او زنی شجاع، استوار و قوی ساخت که توانست با اراده و پشتکار داستان هری پاتر را تمام کند و پس از آن به شهرتی جهانی برسد. او موسسه خیریهای دارد که فعالیتهای بشردوستانه انجام میدهد از آن جمله: کمکهای خیرخواهانه بسیاری برای کودکان تک سرپرست به ویژه زنان سرپرست، حمایت از کودکان آسیب پذیر و در معرض آسیبهای جنسی و جسمی و معلولیت.
جی. کی رولینگ در فهرست نویسندگان زنی قرار دارد که بیشترین تاثیر را روی مخاطبان گذاشتهاند.