جادوی گفتار (رویکردی متفاوت به صدا و بیان)

  • نویسنده : سارا صفائی
  • انتشار : 1401/03/24 4:25 PM

یک خواننده حرفه‌ای، یک سخنران موفق، گوینده رادیو، راوی کتاب صوتی همه به یک صدای پرورش یافته و قوی نیاز دارند تا در عرصه صدا حرفی برای گفتن داشته باشند.
آرش آبسالان، نویسنده کتاب مهم جادوی گفتار به طور مفصل به علاقه‌مندان در زمینه‌‌ی صدا شگردهای خوش صدا بودن را خواهد آموخت. در این مقاله به طور مفصل به کتاب جادوی گفتار پرداخته شده. با ماه همراه باشید.

موضوع مهم صدا و پرورش آن 

صدای آدم‌ها با هم  یکسان نیست. برخی صدایشان با روح و بلند است و برخی صدایی عمیق و کوبنده دارند. برخی طرز بیان تندی دارند و تند صحبت می‌کنند و برخی دیگر حجم صدای بالایی دارندو... 

در ارتباط با آدم‌ها، سخنان ما ممکن است برای همیشه فراموش شوند اما نحوه بیان آن‌ها همیشه در یادشان خوا ماند. وقتی بر کلمات و جملات مختلف تأکید دارید، تقریباً توانایی موسیقی خود را برای صحبت کردن پروش می دهید و مهم است که چگونه آن‌ها را بیان می‌کنید، طوری که مخاطبانجذب صدای شما و بیانتان خواهند شد.

لحن و صدا، نقشی حیاتی در انتقال افکار و حس شما دارد. با تمرین‌های جدی و صحیح، لحن از حالت خشک و بدون روح درمی‌آید و تأثیری دو چندان پیدا می‌کند. 

همه ما حنجره‌ای داریم که قادر به حرف زدن به هر شکلی هستیم. اما تنها داشتن توانایی تکلم کافی نیست و پرورش صدا و درست تنفس کردن نیز بسیار مهم و حیاتی است و اگر به مباحث صدا و گویندگی نیز علاقه داشته باشید؛ اهمیت این موضوع بیشتر خواهد بود.  

سخنرانی و فن بیان یک مهارت مهم است و مانند تمام مهارت‌های دیگر مثل نوازندگی، رانندگی و... باید اصول آن‌ها را به درستی بشناسید و به آن‌ها عمل کنید. 

درباره کتاب جادوی گفتار

کتاب جادوی گفتار، حاصل بیش از دو دهه پژوهش میان رشته‌ای آرش آبسالان است، با دقتی بالا در حوزه پرورش صدا و بیان مطالب مطالعاتی و تمرینی فراوانی را در اختیار مخاطب قرار داده تا با تکیه بر آن ها توانایی گفتاری و قدرت سخنوری خود را گسترش دهد.
در این کتاب با رویکردهای متفاوتی مواجه خواهید شد. رویکردهایی که گاهی نتیجه‌ی تمرین‌های رایج قبل از خود را درهم می‌شکند.
از موضاعت مورد بررسی در این کتاب عبارتند از :
دستگاه تنفسی
گسترش فضاهای تنفسی
تمرین‌های تنفسی
اندام صوتی انسان شامل سر و گردن، تسلط بر نفس، صداهای زبان، تمرین‌های زبان، تقویت دیافراگم و... 

فصول کتاب جادوی گفتار

کتاب جادوی پنج فصل مهم دارد که عبارتند از:

فصل اول: اسرار تنفس

فصل دوم: الماس صدا

فصل سوم: صامت ها- غارهای بی صدا

فصل چهارم: خوشه های بیانی

فص پنجم: جادوی گفتار 

و در پایان کتاب نیز یک پیوست شامل نمونه‌های آموزشی و تکنیک‌ها آورده شده است. 

این کتاب مفصل با الگوها و تمرین‌های مفیدش منبع مهمی برای دانشجویان بازیگری و تئاتر است. 

آرش آبسالان در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ادبیات درباره کتاب جادوی گفتار اذعان کرد:

" جادوی گفتار کتابی برای پرورش بیان و گفتار برای هر سخنوری است که می‌خواهد روی این ابزار ارتباطی خود کار کند. این کتاب محصول پژوهش طولانی مدت من است که حدود دو دهه روی آن کار کرده‌ام. "

وی با اعلام چاپ کتاب دوم خود نیز اینگونه ادامه داد:

" در این مسیر در حال انتشار کتاب دومی به نام «زبان ورزها» باز هم از انتشارات تجربه نو هستم که در راستای همان مباحث است اما بخش‌های دیگری نیز دارد."

قبل از تألیف این کتاب دستورالعمل‌هایی که برای ساخت جملات آوایی ارائه می‌شد، بر اساس اصول واژه آرایی و جناس بود. اما با پژوهشی که آبسالان در ساختار آوایی و واجی آنها داشته، دریافت الگوهایی وجود دارد که رفتارهای متفاوتی برای این جملات می‌سازد به نحوی که یک جمله برای تکرار بسیار سخت است و یک جمله چندان سخت نیست.

آرایش واجی که این جملات دارند از قاعده‌ی خاصی تبعیت می‌کند. در کتاب جدید زبان ورزها نیز حدود ۵۰۰ نوع از این نوع جملات ساخته شده و بخش زیادی از آن‌ها را با توجه به الگوهایی که هنرجویان در دوره‌های آموزشی در کلاس‌های تجربی آبسالان آموخته‌اند به نام هر کدامشان در کتاب ثبت شده است. 

به طور کلی آبسالان کوشیده تا درس‌های جدیدی در قالب آموزش صدا تدوین کند تا مسیر جدیدی را نیز در اختیار دوستاداران صدا بگذارد. 

آرش آبسالان را بیشتر بشناسیم

آرش آبسالان (۱۳۵۰ تا کنون)، کارشناس ارشد بازیگری و کارگردانی از دانشگاه تربیت مدرس است. وی فعالیتش در زمینه‌ی تئاتر را از کودکی آغاز کرد و به صورت جدی در بزرگسالی در زمینه‌ی نویسندگی، تلویزیون و سینما نیز فعالیت‌های هنری زیادی داشته است. 

اکنون او در رابطه با صدا و بیان در حال تألیف یک مجموعه شش جلدی است که جلد اول آن کتاب جادوی گفتار است و قرار است با انتشار جلد ششم که مربوط به مشاوره فنون تدریس است نتایج 23 سال پژوهش خود را در اختیار علاقمندان قرار دهد. 

 تاکید آبسالان برنیاز به طراحی تمریناتی است که به شکلی اتوماتیک هنرجو را به نتیجه برساند.

 شاخصه‌های مطالعاتی و آموزشی آرش آبسالان را عبارتند از:
-  
تدوین تمرینهای تنفسی برای افزایش حجم و عمق تنفس در تمام سطوح بدن
-  
طراحی الگوهای تمرینی برای افزایش ویژگیهای فیزیکی صوت در تارهای صوتی
-  
طراحی الگوهای تمرینی برای زنجیره‌های گفتار
-  
طراحی متد فردی برای تغییر لهجه هنرجو ضمن استفاده از الگوهای قدیمی
-  
همراهی با هنرجو برای تقویت قدرت سخنوری
-  
مطالعه همزمان در حوزه‌های آناتومی، پزشکی گفتار، گفتار درمانی، آوازخوانی، گویندگی، مدتیشن، فیزیک گفتار،  آکوستیک، زبان بدن، متن خوانی و حوزه‌های سخنوری از جمله سخنرانی، کنفرانس، معرفی و مذاکره ...

کتاب جادوی گفتار از سایت بانک کتاب ناهید قابل تهیه است.